Swoje powstanie szkoła zawdzięcza prywatnej inicjatywie sióstr Schmieder, Niemek, które w 1898 roku zorganizowały kursy gospodarstwa domowego, księgowości i krawiectwa. Uruchomiły je w oparciu o ustawę ministra przemysłu i handlu z 4 maja 1886 roku. Musiały zatem posiadać niezbędne kwalifikacje, prezentować zadowalający poziom moralny, zaproponować odpowiednią siatkę godzin nauczania, dysponować wymaganym pomieszczeniem i niezbędnymi środkami finansowymi. Szkoła sióstr Schmieder miała tak wielkie powodzenie, że w roku 1911 miasto zdecydowało się przejąć ją na własny rachunek i wybudowano gmach, który na owe czasy i wymagania był wzorowo urządzony. Za czasów niemieckich szkoła była liczebnie niewielka. W ciągu roku kształciło się zaledwie 60 uczennic. Obowiązywał kursowy system nauczania. Poszczególne kursy były krótkotrwałe, od 3-10 miesięcy.

Staraniem władz miejskich w 1911 roku oddano do użytku nowy gmach, a szkoła przyjęła nazwę: Miejska Szkoła Handlowo - Przemysłowa - Żeńska w Inowrocławiu.

Ogromne zasługi przy wspieraniu budowy szkoły położył Stefan Knast, inowrocławski księgarz i wydawca, działacz narodowy w okresie zaborów i międzywojennym 20-leciu. Historia tak zarządziła, że cała jego rodzina, a więc on sam, jego synowie Wiesław i Zbigniew oraz córka Krystyna Czajkowska z domu Knast, związana jest z tradycją tej szkoły.

Wybitną rolę w zakresie organizacji oświaty, głównie jej spolszczenia na terenie Inowrocławia, odegrał ksiądz Antoni Laubitz- pierwszy inspektor szkolny na powiat inowrocławski, mogileński i strzeleński. To jemu właśnie powierzono zorganizowanie polskiego gimnazjum, szkół powszechnych i Szkoły Wydziałowej oraz zabezpieczenie szkolnego mienia Seminarium Nauczycielskiego w Inowrocławiu. Miejską Szkołę Handlowo - Przemysłową - Żeńską przejmował z rąk niemieckich i nadzorował jej spolszczenie późniejszy inspektor szkolny na terenie Inowrocławia Aleksander Nowakowski.

W maju 1920 roku dyrektorem szkoły została Helena Salówna i tym samym szkoła od tego momentu przybrała polskie oblicze. Dyrekcję szkoły kolejno w roku 1928 przejęła Janina Lewandowska. Dzięki jej kierownictwu Miejska Szkoła Handlowo- Przemysłowa stała się znaczącą placówką oświatowo- wychowawczą. W szkole dominował wówczas system nauczania kursowego o zróżnicowanym czasie trwania i obejmował zarówno uczniów młodocianych jak i osoby dorosłe.

Zasadnicze zmiany przyniósł rok szkolny 1924/1925. Kurs handlowy zmienił się na 2-letnią szkołę handlową, a kurs zawodowy na szkołę przemysłową o 2- letnim dziale bieliźniarskim i 3-letnim dziele krawieckim.

Zgodnie z założeniami reformy oświatowej z 1932 roku, przystępowano do organizowania gimnazjów i liceów handlowych. Był to w zamyśle ustawodawcy proces organizacyjny obliczony na realizację w przeciągu kilku najbliższych lat. Odpowiednie przygotowanie kadry nauczającej zapewniał ówczesny Naczelnik Wydziału Szkół Handlowych w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Podstawę programu nauczania w gimnazjum i liceach handlowych tworzyły: organizacja i technika handlu ni reklamy, towaroznawstwo, geografia gospodarcza, matematyka i księgowość oraz przedmioty ogólnokształcące.

Warto zaznaczyć, że w całej Polsce było zaledwie 8 średnich państwowych szkół handlowych. W Wielkopolsce przez państwo utrzymywana była szkoła handlowa w Lesznie i w Poznaniu. Natomiast pozostałe szkoły utrzymywane były przez miasta (Poznań, Inowrocław, Bydgoszcz, Gniezno), izby przemysłowo- handlowe (Poznań, Bydgoszcz) lub przez Towarzystwo Kupców (Ostrów Wielkopolski).

Oprócz kierunku handlowego w MSH - Przemysłowej, funkcjonowała Szkoła Handlowa Zrzeszenia Samodzielnych Polsko - Chrześcijańskich Kupców (dla chłopców), którą zlikwidowano w czerwcu 1932 roku.

18 lutego 1938 roku Rada Miejska podjęła uchwałę o powołaniu Gimnazjum Kupieckiego w Inowrocławiu. Problemem jednak stała się kwestia pomieszczeń dla gimnazjum. Istniejące lokale Miejskiej Szkoły Handlowo- Przemysłowej okazały się niewystarczające, bowiem w budynku funkcjonowało jeszcze Liceum Dietetyczno - Sanatoryjne, którego celem było kształcenie przyszłych pracowników pensjonatów, internatów, sanatoriów i pracownic szpitalnych specjalizujących się w problematyce racjonalnego i zdrowego żywienia. Była to pierwsza tego rodzaju szkoła w kraju.

Rozrastająca się organizacyjnie i programowo Miejska Szkoła Handlowo - Przemysłowa coraz bardziej borykała się ze szczupłością pomieszczeń i brakiem odpowiedniego, w stosunku do podjętych zadań, gmachu szkolnego. Budynek postawiony w 1911 roku stał się dla wymogów szkoły lat 30-tych zupełnie niewystarczający. Ogólny brak funduszy stał na przeszkodzie rozbudowy gmachu placówki. W 1932 roku szkoła posiadała laboratorium chemiczne, zbiory towaroznawcze i bibliotekę liczącą około tysiąca tomów.

Rozwój szkoły i jej dydaktyczno - wychowawczą działalność brutalnie przerwała wojna. 8 września 1939 roku wkroczył do Inowrocławia 337 pułk piechoty niemieckiej dowodzony przez ppłk Arndta. Zaczęła się tragiczna dla wszystkich mieszkańców hitlerowska okupacja. Nauczyciele i uczniowie jednak godnie pełnili swój obowiązek, podejmując konspiracyjną walkę z okupantem, ginąc na polu walki i w hitlerowskich obozach koncentracyjnych.

W związku z wybuchem II wojny światowej, szkolny sztandar, który łączył tradycje polskie z symboliką religii katolickiej, znalazł się w niebezpieczeństwie. Woźnej szkoły pani Helenie Montewskiej udało się go schronić tuż przed zajęciem obiektu szkolnego przez hitlerowców. Ryzykując wiele, przechowywała go przez sześć lat okupacji i traktowała jako symbol nadziei i przetrwania. Kolejno, stosunek ludowej władzy do emblematów religijnych był niechętny, a nawet wrogi i z tego powodu sztandar poniewierał się. Zawieszono go za szafami w gabinecie dyrektora czy pokoju nauczycielskim. Wreszcie nadszedł moment, kiedy trzeba było go zupełnie usunąć ze szkoły. Znalazły się jednak osoby, które obroniły sztandar z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej- niegdyś godło szkoły i symbol jej honoru. Sprawowały troskliwą opiekę nad nim we własnych domach. Byli to - nieżyjący już dziś - pani profesor Helena Smoczkiewicz i woźny szkolny pan Zaworski. Po jego śmierci żona przekazała sztandar pani Emilii Wajdzie, wieloletniej nauczycielce szkoły, która zmarła w wieku 106 lat (w roku 2015). Pani Emila oddała sztandar w latach 70 do kościoła pod wezwaniem św. Krzyża z myślą, że wreszcie doczeka należnego mu miejsca. W kartach historii naszej szkoły i miasta zapisały się losy ówczesnej dyrektorki pani Janina Lewandowskiej. Wspólnie z byłym prezydentem Inowrocławia dr. Józefem Krzymińskim kierowała przygotowaniami do obrony miasta przez hitlerowskimi wojskami. Aresztowana ona została przez Niemców w dniu 23.02.1943 roku tranzytem z Krakowa została przewieziona do obozu w Oświęcimiu. Oznaczona była numerem 36234 i zginęła 4 kwietnia 1943 roku, mając 47 lat.

Miejską Szkołę Handlowo - Przemysłową reaktywowano, po wojennej przerwie, 8 marca 1945 roku. W szkole funkcjonowały działy: handlowy i administracyjno - gospodarczy (4 oddziały), krawiecki (2 oddziały) oraz gospodarczy (2 oddziały). Kierunki handlowe rozwijały się bardzo prężnie:

• 4-letnia szkoła dla dorosłych - pierwsi absolwenci ukończyli naukę w 1947 roku (łącznie uczniów tej szkoły było 306, do roku 1950);
• Miejskie Gimnazjum Handlowe - 3-letnie dla dorosłych - pierwsi absolwenci 1946 roku (łącznie uczniów tej szkoły było 126, do roku 1950);
• Państwowe Liceum Handlowe - absolwenci w roku 1950 w liczbie 28;
• Państwowe Liceum Administracyjno - Gospodarcze I i II stopnia - absolwenci w roku 1951 w liczbie 39;
• Państwowe Liceum Administracyjno - Handlowe I stopnia - absolwenci 1951 w liczbie 97;
• Państwowe Technikum Handlowe - absolwenci w 1952 roku w liczbie 38;
• Państwowe Liceum Administracyjno - Gospodarcze - absolwenci w roku 1952 w liczbie 30;
• Państwowe Liceum Administracyjno - Handlowe (wieczorowe dla pracujących) - absolwenci w roku 1952 w liczbie 27;
• Technikum Handlowe - absolwenci w latach 1953-1957 w liczbie 277.

Kolejna reorganizacja szkoły to powstanie 3-letniego Technikum Ekonomicznego, 3-letniego Technikum Gospodarczego oraz Zasadniczej Szkoły Zawodowej. Kolejne zmiany organizacyjne nastąpiły 1 września 1958 roku, kiedy powołano 5-letnie Technikum Ekonomiczne (w miejsce istniejącego Technikum Handlowego)i Zasadniczą Szkołę Zawodową. Rozrastająca się szkoła została podzielona i ostatecznie 6 stycznia 1965 roku przeniesiono Technikum Ekonomiczne i Zasadniczą Szkołę Handlową do nowoczesnego gmachu przy dzisiejszej ulicy Józefa Krzymińskiego.

1 września 1969 roku nastąpiły kolejne zmiany w strukturze organizacyjnej szkoły. Powstały wówczas Liceum Ekonomiczne, Wieczorowe Technikum Ekonomiczne i Zasadnicza Szkoła Handlowa. W następnych latach szkoła kilka razy zmieniała swą nazwę. 1 września 1975 roku zmieniono nazwę szkoły na Zespół Szkół Ekonomicznych. 1 września 1990 uruchomiono w ramach Zespołu Szkół Ekonomicznych - Liceum Handlowe oraz Policealne Studium Zawodowe. Uruchomienie Liceum Handlowego było inicjatywą niezwykle trafną i zasadną, tym bardziej, że rozwój placówek handlowych w sektorze prywatnym stał się zjawiskiem powszechnym. Starania o powołanie do życia tego typu szkoły podjęte zostały wspólnie z nauczycielami Zespołu Szkół Handlowych w Bydgoszczy już pod koniec 1989 roku. Inowrocławsko - bydgoską inicjatywą zainteresowały się zarówno Ministerstwo Edukacji Narodowej i istniejące wówczas Ministerstwo Rynku Wewnętrznego. Kolejna zmiana nazwy szkoły nastąpiła: 17 grudnia 1992 roku na Zespół Szkół Ekonomicznych i Handlowych, szkoła otrzymała wówczas nowy sztandar poświęcony przez Prymasa Polski - Józefa Glempa. W latach 90-tych XX wieku szkoła nawiązała międzynarodową współpracę ze szkołami z innych krajów europejskich. W marcu 1996 roku po nawiązaniu współpracy z placówką oświatową z Forbach, nastąpiła wymiana młodzieży polsko - francuskiej. Natomiast od października 1998 roku do lipca 2000 roku trwała międzynarodowa współpraca naszej szkoły ze szkołami z Portugalii, Francji i Włoch w ramach Europejskiego Projektu Edukacyjnego „Sokrates-Comenius”. 8 i 9 czerwca 2002 roku szkoła obchodziła swój Jubileusz 80-lecia, w ramach którego uczniowie m .in. wystawili widowisko historyczne pt.: „Proces o zwrócenie Pomorza ”oraz montaż słowno-muzyczny pt.: ”Nasz handel ma tradycję”. W 2002 roku nastąpiła kolejna zmiana nazwy szkoły na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4, w skład którego weszły: Technikum Ekonomiczne, Technikum Handlowe, Liceum Profilowane i Szkoła Zasadnicza Handlowa.

1 września 2007 roku uruchomiono w naszej szkole 4-letnie technikum logistyczne. W późniejszych latach oprócz funkcjonujących kierunków nauczania: technik ekonomista, technik handlowiec, technik logistyk, utworzono kierunek technik organizacji reklamy oraz technik spedytor.

9 czerwca 2009 roku ZSP nr 4 w Inowrocławiu obchodził święto szkoły związane z nadaniem nowego sztandaru i Patrona - 59.Pułku Piechoty Wielkopolskiej. Natomiast we wrześniu 2010 roku nasza szkoła obchodziła Jubileusz 90-lecia swego istnienia.

Wymierny wpływ na kierunki rozwoju i osiągnięcia szkoły wywarli jej kolejni dyrektorzy:

• 1911 – 1920 Margaret Schmieder
• 1920 – 1927 Helena Salówna
• 1928 – 1939 Janina Lewandowska (ostatnia przedwojenna dyrektorka szkoły)
• 8 marca – 3 września 1945 Marian Mroziński
• 4 września 1945 – 1950 Leokadia Rogalska
• 1950 – 1952 Andrzej Wróblewski
• 1952 – 1953 Augustyn Staniek
• 1953 – 1963 Stefan Graczkowski
• 1963 – 1964 p.o. dyrektora Lech Chudziński
• 1964 – 1971 Antoni Wica
• 1971 – 1973 Janusz Kuta/zastępca dyrektora Janusz Konieczny
• 1973 – 1982 Kajetan Krysiński zastępcy dyrektora Hanna Michalak, dr Irena Piechowiak, Jan Skoczypiec
• 1982 – 2004 Henryk Głuszkowskizastępcy dyrektora Bożena  Wysocka, Małgorzata Celberg
• 2004 – 2009 Małgorzata Celbergzastępca dyrektora Anna Zielińska
• od roku 2009 Artur Nalewajski zastępca dyrektora Anna Zielińska.